Εφέτος έκλεισαν τρία χρόνια από τη σύσταση της ομάδας που πήρε τον τίτλο Ιστορικοί για την Έρευνα στην Ιστορία των Γυναικών και του Φύλου, και η οποία αποτελεί το ελληνικό τμήμα της International Federation for Research in Women’s History (Διεθνής Ομοσπονδία για την Έρευνα στην Ιστορία των Γυναικών), ενώ συγχρόνως λειτουργεί ως ένας πόλος επικοινωνίας και προβληματισμού μεταξύ των μελών της εγχώριας κοινότητας των ιστορικών που ερευνούν τα κοινωνικά ζητήματα από τη σκοπιά των έμφυλων σχέσεων.
Στην ομάδα μας είχε εξαρχής αποκρυσταλλωθεί η επιθυμία να αναπτύξουμε δημόσιες επιστημονικές παρεμβάσεις, όπως η διοργάνωση συζητήσεων και συνεδρίων, ή η συγκρότηση μιας βιβλιογραφικής βάσης δεδομένων που να καταγράφει, στην ελληνική περίπτωση, τη σχετική με τις γυναίκες και τις σχέσεις των φύλων ιστοριογραφική παραγωγή, ελληνόφωνη ή μη, από το 1974 και μετά. Το εγχείρημα αυτό βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και σύντομα θα είμαστε σε θέση να το δημοσιοποιήσουμε. Η πρώτη, όμως, δημόσια εμφάνιση της ομάδας είναι η διοργάνωση, το προσεχές Σάββατο 12 Νοεμβρίου 2011, Ημερίδας με τίτλο «Το φύλο στην ιστορία: αποτιμήσεις και παραδείγματα».
Μολονότι η ιστοριογραφία για τις γυναίκες και το φύλο στην Ελλάδα διαθέτει ήδη τη δική της ιστορία, είναι η πρώτη φορά που μια επιστημονική συνάντηση για το φύλο έχει αμιγώς ιστορικό χαρακτήρα, οργανώνεται, δηλαδή από ιστορικούς και συγχρόνως επικεντρώνεται στην ιστορία και όχι ευρύτερα στις κοινωνικές επιστήμες. Η διαπίστωση έχει μια σημασία. Οπωσδήποτε, η επικείμενη Ημερίδα προέκυψε από μια ώριμη συλλογική ανάγκη να αρχίσουμε να συζητάμε τι έχουμε κατακτήσει και πού βρισκόμαστε σήμερα: να διερευνήσουμε πώς εξελίχθηκε επιστημολογικά η χρήση του φύλου στη σχετική ελληνική ιστοριογραφική παραγωγή και κατά πόσο παρακολουθεί τις αναζητήσεις τις διεθνούς βιβλιογραφίας· να «αναμετρηθούμε» με τις κατατεθειμένες προσεγγίσεις· να διερευνήσουμε εάν και πώς οι προσεγγίσεις αυτές επηρεάζουν ή έστω αποτυπώνονται στις σύγχρονες αναζητήσεις μεγάλων ιστοριογραφικών περιοχών, όπως η ιστορία του πολιτικού, της εργασίας, της οικογένειας, των ανδρισμών κ.ά.
Πολλά είναι τα συναφή ερωτήματα που εγείρονται και μας απασχολούν: αν σήμερα η ιστορία των γυναικών και του φύλου έχει αποκτήσει «τα διαπιστευτήρια» ενός διακριτού ιστοριογραφικού ρεύματος, κατά πόσο εντούτοις έχει κατορθώσει να υπερβεί την πρόσληψή της ως «μερικής» θεματικής η οποία ελάχιστα αφορά τη «γενικότερη» ιστορική αφήγηση; Κατά πόσο, εν τέλει, το φύλο έχει αρχίσει να αντιμετωπίζεται στην ερευνητική πράξη ως μια οπτική στην ιστορία ή ως μια αναλυτική κατηγορία που, όπως και η κοινωνική τάξη, είναι σημαντική για τη συνολικότερη κατανόηση μιας κοινωνίας και ιδιαίτερα για την προσέγγιση των σχέσεων εξουσίας; Και στο βαθμό που η οπτική αυτή κατακτάται και αναπτύσσεται, κατά πόσο προσφέρει μια βάση για διεπιστημονικές προσεγγίσεις;
Όλα τα πιο πάνω δεν περιγράφουν, φυσικά, την ίδια την Ημερίδα. Περιγράφουν τους προβληματισμούς που μας ώθησαν σε αυτήν, και την πρόθεσή μας να αναδειχθούν μεθοδολογικά και επιστημολογικά ζητήματα. Κάποια από αυτά θα εξεταστούν, στο πρώτο μέρος της Ημερίδας, μέσα από αποτιμήσεις της οπτικής του φύλου σε διακριτά ιστορικά πεδία, ενώ άλλα θα αναδειχθούν στο δεύτερο μέρος, μέσα από ειδικότερα παραδείγματα ερευνών. Τέλος, στο στρογγυλό τραπέζι, με τη συμμετοχή όχι μόνο ιστορικών αλλά και συναδέλφων από άλλους κλάδους που ερευνούν ζητήματα φύλου, θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε ερωτήματα που μας απασχολούν, καθώς και τον προβληματισμό που θα έχει κατατεθεί από τις εισηγήσεις. Ελπίζουμε ότι η Ημερίδα αυτή θα επιτρέψει, πάνω από όλα, την έναρξη ενός διαλόγου γύρω από τη σημασία που έχει η ανάλυση της έμφυλης τάξης πραγμάτων και του ιεραρχικού της περιεχομένου, για την ιστορική κατανόηση της νεότερης και σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας.
Η Ελένη Φουρναράκη και η Δήμητρα Σαμίου είναι ιστορικοί, μέλη της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου
Το πρόγραμμα
Σάββατο 12 Νοεμβρίου, Νέο αμφιθέατρο Παν. Αθηνών
* Ιστοριογραφικές αποτιμήσεις από τη σκοπιά του φύλου
Α΄ συνεδρία (10.10). Ομιλήτριες: Ανδρονίκη Διαλέτη, Δήμητρα Βασιλειάδου, Λήδα Παπαστεφανάκη. Συντονίστρια: Ποθητή Χαντζαρούλα.
Β΄ συνεδρία (12.00). Ομιλήτριες: Κατερίνα Δαλακούρα, Μαρία Ρεπούση. Συντονίστρια: Σιδηρούλα Ζιώγου-Καραστεργίου.
* Παραδείγματα από την ελληνική ιστορία
Γ΄ συνεδρία (13.10). Ομιλήτριες: Μαρία Πρέκα, Έφη Κάννερ, Δήμητρα Σαμίου. Συντονίστρια: Ειρήνη Ριζάκη.
Δ΄ συνεδρία (16.00). Ομιλητές/τριες: Γιάννης Γιαννιτσιώτης, Ελένη Φουρναράκη, Γλαύκη Γκότση. Συντονίστρια: Πελαγία Μαρκέτου.
της Ελένης Φουρναράκη και της Δήμητρας Σαμίου
πηγή: ΕΝΘΕΜΑΤΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου