Η ευρωπαϊκή Δημοκρατία στο απόσπασμα
Περιμένουμε λοιπόν. Να μαζευτεί το κονκλάβιο την Παρασκευή, να συσκεφτεί, να αποφασίσει και να βγουν όλοι με το κονκορδάτο ανά χείρας, να το φωτογραφίσουν οι παπαράτσι και να το διαβάσουμε κι εμείς: Την Συνολική Διευθέτηση της κρίσης της ευρωζώνης που μας έταξαν. Το περιεχόμενο του κονκορδάτου θα το κρίνουμε την Παρασκευή. Και δυστυχώς όχι μόνον εμείς, αλλά και οι αγορές στις οποίες το Κονκλάβιο έχει υποσχεθεί μια διευθέτηση που θα προσπεράσει τις εξελίξεις και θα θέσει τέλος στην κρίση του ευρώ. Ίδομεν.Τα Ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης ήδη φωτογραφίζουν τρεις βασικές κατευθύνσεις του κονκορδάτου. Πρόκειται για νέα τρία γερμανικά nein. Πριν πάμε όμως στα νέα nein, ας αναλογιστούμε τα τρία περσινά nein που εισέπραξε η Ελλάδα: Nein στην οικονομική ενίσχυση, nein σε χαμηλότοκα δάνεια, nein στην αναδιάρθρωση του χρέους μας.Το αποτέλεσμα αυτών των τριών nein ήταν μία χαμένη χρονιά για όλη την Ευρώπη. Μία χρονιά όπου η κρίση χρέους-ύφεσης όχι μόνο βάθυνε εδώ, στην Ελλάδα, αλλά και επεκτάθηκε και αλλού. Σήμερα, παρά τα χαρμόσυνα κηρύγματα που ακούγονται από την Πλατεία Συντάγματος, η παραγωγική δύναμη της Ελλάδας είναι μικρότερη από πέρσι, το κράτος μας είναι το ίδιο αναποτελεσματικό, και το χρέος μας έχει διογκωθεί σε βαθμό που κανείς πλέον να μην το θεωρεί διαχειρίσιμο άνευ κάποιας έξωθεν παρέμβασης. Καθώς τα τρία nein οδήγησαν στην εξάπλωση αυτής της ασθένειας και αλλού, τώρα η Γερμανία αναγκάζεται να πάρει πίσω τόσο το δεύτερο όσο και το τρίο περσινό nein. Μήπως είναι αργά; Αυτό να το συζητήσουμε μετά την Παρασκευή και αφού δούμε το κονκορδάτο.Για τώρα, αρκεί μια επισήμανση: Απ' ό,τι φαίνεται, η Γερμανική πολιτική εξουσία πιστεύει ακράδαντα στην Αρχή της Διατήρησης της Άρνησης (όπως ο Νεύτωνας πίστεψε στην Αρχή της Διατήρησης της Ενέργειας). Είναι σαν το πολιτικό σύστημα της μεγάλης αυτής χώρας να απαιτεί ένα σταθερό αριθμό nein! Έτσι, για να αποδεχτεί την αναίρεση δύο εκ των περσινών nein προτείνει την αναπλήρωσή τους από νέα nein, μεγαλύτερα, πιο ηχηρά και, εν δυνάμει, περισσότερο καταστροφικά για ολόκληρη της υπόθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα υπό αναίρεση περσινά.
Τα τρία νέα nein τα οποία φέρονται ως επικρατέστερα είναι τα εξής: Πρώτον, nein στην αντιμετώπιση της συνολικής τραπεζικής κρίσης ως αναπόσπαστο μέρος της κρίσης χρέους της περιφέρειας. Δεύτερον, nein στην αναδόμηση του ευρωπαϊκού χρέους σε ορθολογική βάση και με την χρήση θεραπευτικών, αντί τοξικών ομολόγων. Τρίτον, nein στην παραδοχή των πραγματικών αιτίων της κρίσης.Όλα αυτά θα τα δούμε αναλυτικά μετά την Παρασκευή. Μακάρι κάποια από αυτά τα nein να μην περάσουν στο τελικό Κονκλάβιο. Γιατί μακάρι; Επειδή αν περάσουν ατόφια, θα έχει πληγεί αποφασιστικά η έννοια της Δημοκρατικής Ευρώπης. Πριν ένα χρόνο, αντίθετα με την κοινή πεποίθηση σχεδόν όλων, θεώρησα ότι η κρίση, τόσο εδώ όσο και στην Ευρώπη γενικότερα, δεν ήταν πραγματικά κρίση χρέους αλλά κρίση του τραπεζικού συστήματος της οποίας σύμπτωμα ήταν η έξαρση των spreads, η κρίση του ελληνικού δημόσιου χρέους, και κατόπιν η εξάπλωση του προβλήματος παντού. Ακόμα το πιστεύω αυτό. Όμως τελευταία αρχίζω να βλέπω μια άλλη, μεγαλύτερη, σκοτεινότερη, πιο απειλητική διάσταση της κρίσης στης οποίας την σκιά εξαφανίζεται τόσο η κρίση του χρέους όσο και η κρίση των τραπεζών: Την Κρίση της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας. Ας εξηγηθώ:
Γνωρίζω καλά ότι στο Κονκλάβιο που θα συσκεφτεί την Παρασκευή, υπάρχουν σημαντικοί εκλεγμένοι εκπρόσωποι λαών της Ευρώπης που διαφωνούν πλήρως με την πολιτική των nein. Άνθρωποι με πλήρη γνώση των πραγματικών αιτίων της κρίσης. Πολιτικοί εξουσιοδοτημένοι από τους εκλογείς τους να θέσουν στην ημερήσια διάταξη πραγματικές, ορθολογικές λύσεις που θα έλυναν το πρόβλημα άνευ θυμάτων, σαν αυτές που έχουμε συζητήσει και εδώ στο protagon του τελευταίους μήνες. Αυτό το γνωρίζω πρώτο χέρι. Όπως γνωρίζω ότι την Παρασκευή θα εισπράξουν ένα ηχηρό nein όταν θα ζητήσουν να συζητηθούν οι προτάσεις τους.Αφήνοντας λοιπόν τα τεχνικά θέματα του κονκορδάτου κατά μέρος, η παντελής κατάργηση του θεσμικού διαλόγου σε επίπεδο κορυφής για το μεγαλύτερο ζήτημα από το οποίο θα κριθεί το μέλλον της Ευρώπης θέτει ζήτημα Ευρωπαϊκής δημοκρατίας. Μην ξεχνάμε ότι οι λαοί της Ευρώπης από καιρό απαξιώνουν την Ευρωπαϊκή Ένωση ακριβώς επειδή δεν πείθονται για την δημοκρατική της δόμηση. Θυμάστε άραγε τα περίφημα δημοψηφίσματα για την Συνθήκη της Λισαβόνας; Τότε, ολόκληροι λαοί ψήφισαν όχι επειδή διαφωνούσαν με τα ανιαρά αυτά κείμενα αλλά επειδή ένιωσαν πως οι κυβερνήσεις τους έπαιρναν αποφάσεις πίσω από την πλάτη τους, χωρίς να τους συμβουλεύονται.Προσέξτε που φτάσαμε σήμερα: Οι λαοί να βλέπουν ότι ακόμα και οι πρωθυπουργοί ή οι υπουργοί τους φιμώνονται εντός κονκλαβίου σε μια συζήτηση που θα κρίνει το κοινό μας, Ευρωπαϊκό μέλλον. Τι νομίζετε ότι θα προκύψει έτσι; Η ακόμα μεγαλύτερη απαξίωση της ΕΕ στα μάτια των ευρωπαίων. Σε μία εποχή που οι θεσμοί της Ευρώπης τρίζουν, μια τέτοια απαξίωση τους καθιστά εξαιρετικά αδύναμους και ανίκανους να σηκώσουν το Ευρωπαϊκό εγχείρημα σε ένα διεθνές περιβάλλον όπου η αβεβαιότητα και οι επερχόμενες θύελλες όλο και θα γιγαντώνονται.Κλείνω με ένα απλό ερώτημα: Έστω ότι υπήρχε ένα κουμπί το οποίο θα μπορούσε να πατήσει η κυρία Μέρκελ σήμερα και, πατώντας το, να σταματήσει άμεσα και χωρίς κόστος για κανέναν την κρίση χρέους και τραπεζικού συστήματος. Θα το πάταγε; Δεν είμαι καθόλου σίγουρος. Φανταστείτε ότι το πάταγε και, έτσι, εισερχόμενη στο Κονκλάβιο την Παρασκευή το πρωί, αντίκριζε τα χαμογελαστά πρόσωπα όλων, έτοιμοι να κάνουν πάρτυ. Μετά το πάρτυ, θα ξεκινούσαν οι σοβαρές συζητήσεις για όλα τα θέματα της επόμενης μέρας. Τότε, η κα Μέρκελ θα ήταν, απλώς, μία μεταξύ των ευρωπαίων ηγετών. Συγκρίνετε εκείνη την υποθετική θέση της με αυτή που πραγματικά θα έχει την Παρασκευή: Αντιμέτωπη με τρομοκρατημένους πρωθυπουργούς και προέδρους, με ένα nein μπορεί να σταματήσει κάθε συζήτηση που δεν της αρέσει.Πολύ φοβάμαι λοιπόν ότι, όπως θα έλεγε και ο Αλεξανδρινός, η κρίση είναι μια λύση. Και η ελεγχόμενη διατήρησή της με ένα νέο οχετό nein αποτελεί, ίσως, μέρος μιας στρατηγικής μεγιστοποίησης ισχύος. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι, πρώτον, οι κρίσεις δεν ελέγχονται τόσο εύκολα και, δεύτερον, η στρατηγική μεγιστοποίησης της ισχύος του ενός έχει ως κόστος την κατάλυση της δημοκρατίας των πολλών. (Ας ρωτήσουμε τον λαό της Αιγύπτου να μας το θυμίσει αυτό, σε περίπτωση που το ξεχάσαμε.)Όταν λοιπόν την Παρασκευή δούμε το κονκορδάτο, ας μην αναλωθούμε στα τεχνικά ζητήματα αλλά να προσπαθήσουμε να διακρίνουμε αν η ευρωπαϊκή Δημοκρατία, που στήνεται αυτές τις μέρες στο απόσπασμα, επιβίωσε ή όχι.
protagon.gr
Περιμένουμε λοιπόν. Να μαζευτεί το κονκλάβιο την Παρασκευή, να συσκεφτεί, να αποφασίσει και να βγουν όλοι με το κονκορδάτο ανά χείρας, να το φωτογραφίσουν οι παπαράτσι και να το διαβάσουμε κι εμείς: Την Συνολική Διευθέτηση της κρίσης της ευρωζώνης που μας έταξαν. Το περιεχόμενο του κονκορδάτου θα το κρίνουμε την Παρασκευή. Και δυστυχώς όχι μόνον εμείς, αλλά και οι αγορές στις οποίες το Κονκλάβιο έχει υποσχεθεί μια διευθέτηση που θα προσπεράσει τις εξελίξεις και θα θέσει τέλος στην κρίση του ευρώ. Ίδομεν.
Τα Ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης ήδη φωτογραφίζουν τρεις βασικές κατευθύνσεις του κονκορδάτου. Πρόκειται για νέα τρία γερμανικά nein. Πριν πάμε όμως στα νέα nein, ας αναλογιστούμε τα τρία περσινά nein που εισέπραξε η Ελλάδα: Nein στην οικονομική ενίσχυση, nein σε χαμηλότοκα δάνεια, nein στην αναδιάρθρωση του χρέους μας.
Το αποτέλεσμα αυτών των τριών nein ήταν μία χαμένη χρονιά για όλη την Ευρώπη. Μία χρονιά όπου η κρίση χρέους-ύφεσης όχι μόνο βάθυνε εδώ, στην Ελλάδα, αλλά και επεκτάθηκε και αλλού. Σήμερα, παρά τα χαρμόσυνα κηρύγματα που ακούγονται από την Πλατεία Συντάγματος, η παραγωγική δύναμη της Ελλάδας είναι μικρότερη από πέρσι, το κράτος μας είναι το ίδιο αναποτελεσματικό, και το χρέος μας έχει διογκωθεί σε βαθμό που κανείς πλέον να μην το θεωρεί διαχειρίσιμο άνευ κάποιας έξωθεν παρέμβασης. Καθώς τα τρία nein οδήγησαν στην εξάπλωση αυτής της ασθένειας και αλλού, τώρα η Γερμανία αναγκάζεται να πάρει πίσω τόσο το δεύτερο όσο και το τρίο περσινό nein. Μήπως είναι αργά; Αυτό να το συζητήσουμε μετά την Παρασκευή και αφού δούμε το κονκορδάτο.
Για τώρα, αρκεί μια επισήμανση: Απ' ό,τι φαίνεται, η Γερμανική πολιτική εξουσία πιστεύει ακράδαντα στην Αρχή της Διατήρησης της Άρνησης (όπως ο Νεύτωνας πίστεψε στην Αρχή της Διατήρησης της Ενέργειας). Είναι σαν το πολιτικό σύστημα της μεγάλης αυτής χώρας να απαιτεί ένα σταθερό αριθμό nein! Έτσι, για να αποδεχτεί την αναίρεση δύο εκ των περσινών nein προτείνει την αναπλήρωσή τους από νέα nein, μεγαλύτερα, πιο ηχηρά και, εν δυνάμει, περισσότερο καταστροφικά για ολόκληρη της υπόθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα υπό αναίρεση περσινά.
Τα τρία νέα nein τα οποία φέρονται ως επικρατέστερα είναι τα εξής: Πρώτον, nein στην αντιμετώπιση της συνολικής τραπεζικής κρίσης ως αναπόσπαστο μέρος της κρίσης χρέους της περιφέρειας. Δεύτερον, nein στην αναδόμηση του ευρωπαϊκού χρέους σε ορθολογική βάση και με την χρήση θεραπευτικών, αντί τοξικών ομολόγων. Τρίτον, nein στην παραδοχή των πραγματικών αιτίων της κρίσης.
Τα τρία νέα nein τα οποία φέρονται ως επικρατέστερα είναι τα εξής: Πρώτον, nein στην αντιμετώπιση της συνολικής τραπεζικής κρίσης ως αναπόσπαστο μέρος της κρίσης χρέους της περιφέρειας. Δεύτερον, nein στην αναδόμηση του ευρωπαϊκού χρέους σε ορθολογική βάση και με την χρήση θεραπευτικών, αντί τοξικών ομολόγων. Τρίτον, nein στην παραδοχή των πραγματικών αιτίων της κρίσης.
Όλα αυτά θα τα δούμε αναλυτικά μετά την Παρασκευή. Μακάρι κάποια από αυτά τα nein να μην περάσουν στο τελικό Κονκλάβιο. Γιατί μακάρι; Επειδή αν περάσουν ατόφια, θα έχει πληγεί αποφασιστικά η έννοια της Δημοκρατικής Ευρώπης. Πριν ένα χρόνο, αντίθετα με την κοινή πεποίθηση σχεδόν όλων, θεώρησα ότι η κρίση, τόσο εδώ όσο και στην Ευρώπη γενικότερα, δεν ήταν πραγματικά κρίση χρέους αλλά κρίση του τραπεζικού συστήματος της οποίας σύμπτωμα ήταν η έξαρση των spreads, η κρίση του ελληνικού δημόσιου χρέους, και κατόπιν η εξάπλωση του προβλήματος παντού. Ακόμα το πιστεύω αυτό. Όμως τελευταία αρχίζω να βλέπω μια άλλη, μεγαλύτερη, σκοτεινότερη, πιο απειλητική διάσταση της κρίσης στης οποίας την σκιά εξαφανίζεται τόσο η κρίση του χρέους όσο και η κρίση των τραπεζών: Την Κρίση της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας. Ας εξηγηθώ:
Γνωρίζω καλά ότι στο Κονκλάβιο που θα συσκεφτεί την Παρασκευή, υπάρχουν σημαντικοί εκλεγμένοι εκπρόσωποι λαών της Ευρώπης που διαφωνούν πλήρως με την πολιτική των nein. Άνθρωποι με πλήρη γνώση των πραγματικών αιτίων της κρίσης. Πολιτικοί εξουσιοδοτημένοι από τους εκλογείς τους να θέσουν στην ημερήσια διάταξη πραγματικές, ορθολογικές λύσεις που θα έλυναν το πρόβλημα άνευ θυμάτων, σαν αυτές που έχουμε συζητήσει και εδώ στο protagon του τελευταίους μήνες. Αυτό το γνωρίζω πρώτο χέρι. Όπως γνωρίζω ότι την Παρασκευή θα εισπράξουν ένα ηχηρό nein όταν θα ζητήσουν να συζητηθούν οι προτάσεις τους.
Γνωρίζω καλά ότι στο Κονκλάβιο που θα συσκεφτεί την Παρασκευή, υπάρχουν σημαντικοί εκλεγμένοι εκπρόσωποι λαών της Ευρώπης που διαφωνούν πλήρως με την πολιτική των nein. Άνθρωποι με πλήρη γνώση των πραγματικών αιτίων της κρίσης. Πολιτικοί εξουσιοδοτημένοι από τους εκλογείς τους να θέσουν στην ημερήσια διάταξη πραγματικές, ορθολογικές λύσεις που θα έλυναν το πρόβλημα άνευ θυμάτων, σαν αυτές που έχουμε συζητήσει και εδώ στο protagon του τελευταίους μήνες. Αυτό το γνωρίζω πρώτο χέρι. Όπως γνωρίζω ότι την Παρασκευή θα εισπράξουν ένα ηχηρό nein όταν θα ζητήσουν να συζητηθούν οι προτάσεις τους.
Αφήνοντας λοιπόν τα τεχνικά θέματα του κονκορδάτου κατά μέρος, η παντελής κατάργηση του θεσμικού διαλόγου σε επίπεδο κορυφής για το μεγαλύτερο ζήτημα από το οποίο θα κριθεί το μέλλον της Ευρώπης θέτει ζήτημα Ευρωπαϊκής δημοκρατίας. Μην ξεχνάμε ότι οι λαοί της Ευρώπης από καιρό απαξιώνουν την Ευρωπαϊκή Ένωση ακριβώς επειδή δεν πείθονται για την δημοκρατική της δόμηση. Θυμάστε άραγε τα περίφημα δημοψηφίσματα για την Συνθήκη της Λισαβόνας; Τότε, ολόκληροι λαοί ψήφισαν όχι επειδή διαφωνούσαν με τα ανιαρά αυτά κείμενα αλλά επειδή ένιωσαν πως οι κυβερνήσεις τους έπαιρναν αποφάσεις πίσω από την πλάτη τους, χωρίς να τους συμβουλεύονται.
Προσέξτε που φτάσαμε σήμερα: Οι λαοί να βλέπουν ότι ακόμα και οι πρωθυπουργοί ή οι υπουργοί τους φιμώνονται εντός κονκλαβίου σε μια συζήτηση που θα κρίνει το κοινό μας, Ευρωπαϊκό μέλλον. Τι νομίζετε ότι θα προκύψει έτσι; Η ακόμα μεγαλύτερη απαξίωση της ΕΕ στα μάτια των ευρωπαίων. Σε μία εποχή που οι θεσμοί της Ευρώπης τρίζουν, μια τέτοια απαξίωση τους καθιστά εξαιρετικά αδύναμους και ανίκανους να σηκώσουν το Ευρωπαϊκό εγχείρημα σε ένα διεθνές περιβάλλον όπου η αβεβαιότητα και οι επερχόμενες θύελλες όλο και θα γιγαντώνονται.
Κλείνω με ένα απλό ερώτημα: Έστω ότι υπήρχε ένα κουμπί το οποίο θα μπορούσε να πατήσει η κυρία Μέρκελ σήμερα και, πατώντας το, να σταματήσει άμεσα και χωρίς κόστος για κανέναν την κρίση χρέους και τραπεζικού συστήματος. Θα το πάταγε; Δεν είμαι καθόλου σίγουρος. Φανταστείτε ότι το πάταγε και, έτσι, εισερχόμενη στο Κονκλάβιο την Παρασκευή το πρωί, αντίκριζε τα χαμογελαστά πρόσωπα όλων, έτοιμοι να κάνουν πάρτυ. Μετά το πάρτυ, θα ξεκινούσαν οι σοβαρές συζητήσεις για όλα τα θέματα της επόμενης μέρας. Τότε, η κα Μέρκελ θα ήταν, απλώς, μία μεταξύ των ευρωπαίων ηγετών. Συγκρίνετε εκείνη την υποθετική θέση της με αυτή που πραγματικά θα έχει την Παρασκευή: Αντιμέτωπη με τρομοκρατημένους πρωθυπουργούς και προέδρους, με ένα nein μπορεί να σταματήσει κάθε συζήτηση που δεν της αρέσει.
Πολύ φοβάμαι λοιπόν ότι, όπως θα έλεγε και ο Αλεξανδρινός, η κρίση είναι μια λύση. Και η ελεγχόμενη διατήρησή της με ένα νέο οχετό nein αποτελεί, ίσως, μέρος μιας στρατηγικής μεγιστοποίησης ισχύος. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι, πρώτον, οι κρίσεις δεν ελέγχονται τόσο εύκολα και, δεύτερον, η στρατηγική μεγιστοποίησης της ισχύος του ενός έχει ως κόστος την κατάλυση της δημοκρατίας των πολλών. (Ας ρωτήσουμε τον λαό της Αιγύπτου να μας το θυμίσει αυτό, σε περίπτωση που το ξεχάσαμε.)
Όταν λοιπόν την Παρασκευή δούμε το κονκορδάτο, ας μην αναλωθούμε στα τεχνικά ζητήματα αλλά να προσπαθήσουμε να διακρίνουμε αν η ευρωπαϊκή Δημοκρατία, που στήνεται αυτές τις μέρες στο απόσπασμα, επιβίωσε ή όχι.
protagon.gr
protagon.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου